7 Kasım 2014 Cuma

Şapka Tarihi

Şapka kullanımının eski Mısır ve Yunan zamanında bulunan mezarlarda erkeklerin giydiklerine rastlanılmıştır. MÖ 3200 yılında Mısırda erkelerin başlarında tüyler, krallarının ise taçlar ya da peruklar üzerine geçirilmiş bezlerin olduğu bilinmektedir. MÖ 3000 yıllarında Girit adasında yaşayan Minosluların başlarında uzun sivri tepeli şapkaları, Asurluların kendilerine özgün yuvarlak şapkaları vardı. Eski Yunanistan’da şapkayı yoksullar giyer ve o tarihlerde bu yoksullara Pet Asos denirdi.

Eski Roma imparatorluğunda ise durum tam tersine şapkayı zenginler giyerlerdi. Yoksulların ve kölelerin giymesi yasak olan şapka, ancak kölelikten kurtulunca özgürlüğün simgesi olarak konik şapkaları giyerlerdi. Ortaçağda deri şapkalar takılmaya başlanmıştır. 11. yy ‘a kadar sürecek Hristiyan geleneğinde kadınların başlarını örtmek için vual kullanılır, daha sonra vual yerini tepesi sivri kukuleta, boynu ve omuzları örten yüzü açıkta bırakan başlıklara dönülür.

Doğu toplumları şapkadan daha uzaktırlar ve genelde saçlarını süslemektedirler. MS 11 ve MS 13 yüzyıllarda yapılan haçlı sevenleri sonrasında, doğudaki bu saç süsleme kültürünü Batıya taşınmasına neden olur. Batılı kadında saçını taş ve boncuklarla süslemektedir. 15.yy’da çeşitler ve renkler artmaya başlar. İngiltere kralı 8. Henry’nin portreleri 16.yy’da kral şapkalarının da çeşitlendiği gösterir. Bu şapkalar ya büyük tüylü bereler ya da büyük kenarlı dırlar. 17.yy’da İngiliz şövalyelerinin kullandıkları şapkalara Sombrero denilirdi. Bunlar hem geniş kenarlı hem de tüylerle süslüdür. Yine bu yüzyılda bayan şapka moda evlerinin açılmaya başlanıldığını görürüz ilk 1529 yıllarındaki kayıtlarda Milan ve kuzey İtalya’da hasır, şerit vb materyaller kullanarak şapka yaparlardı.  “Millaners” denilirdi.

O zamanlar çok moda olan bu şapkalar daha sonraları İsviçre ve İtalyan hasırlar yerini emitasyon hasırlara bırakmıştır. Günümüzde kullanılan bere yine bu devirlerde İtalyanlar ve Fransızlar tarafından yapılmıştır. Bunlar genelde kâğıt, kuru ot ve at kılından yapılmıştır. 18.yy peruğun altın çağıdır. Kadınlar kule biçimde topladıkları saçlarını biblolarla süslerdi. Fransız devrimi hem erkelerde hem de kadınlarda saçlarda bir sadeleşme getirmektedir.


1950’lerde hazır giyim dünya modasında hızla yerini alırken şapkada ona uygun olarak değişim sürecine girmiş ve değişime uğramıştır. 1960’larda saçlar iyice açılmaya başlamış şapkanın yerini kuaförlerde yapılan boyalar ve yine kuaförlerde sıkılan saç spreyleri almıştır. Fakat bu akında çok kısa sürmüş ve yerini doğallığa bırakmıştır. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder